Zaburzenia odżywiania stanowią szczególną kategorię chorób o podłożu psychicznym. Mają one wpływ na różne aspekty życia i dotykają niemal wszystkie układy ludzkiego organizmu. Do zaburzeń odżywiania zalicza się m.in. anoreksję. Na czym ona polega i jak ją rozpoznać?
Na czym polega anoreksja?
Anoreksja nervosa, inaczej jadłowstręt psychiczny, to zaburzenie odżywiania o podłożu psychicznym. Wiąże się ono przede wszystkim ze świadomym ograniczaniem przyjmowania pokarmów, co ma doprowadzić do spadku masy ciała lub zachowania szczupłej sylwetki. Prowadzi ona do szeregu niekorzystnych zmian w organizmie. Oto najczęstsze powikłania anoreksji:
- zaburzenia hormonalne,
- zaburzenia rytmu serca,
- wypadanie włosów,
- bóle brzucha,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- zaburzenia metaboliczne,
- potencjalne choroby somatyczne,
- problemy z koncentracją,
- brak miesiączek u kobiet.
Dokładna przyczyna anoreksji nie jest znana. Prawdopodobnie wynika ona z połączenia czynników genetycznych, biologicznych, psychologicznych i środowiskowych. Do rozwoju anoreksji może dojść z powodu problemów uczuciowych, negatywnego obrazu własnej osoby, niskiej samooceny, perfekcjonizmu czy też traumatycznego doświadczenia. Częściej niż mężczyzn schorzenie to dotyka kobiety, a zwłaszcza nastolatki poniżej 18. roku życia.
Po czym poznać anoreksję?
Anoreksja prowadzi do znaczącego spadku masy ciała, wręcz wychudzenia. W początkowej fazie trudno ją jednak odróżnić od zwykłej chęci schudnięcia. Jakie niepokojące objawy powinny Cię zaalarmować? Zwiększ swoją czujność, jeśli Twój bliski:
- wprowadza kolejne restrykcje żywieniowe mimo obniżenia masy ciała i wyraźnych efektów diety,
- ogranicza relacje towarzyskie, mimo że wcześniej nie zamykał się na nie,
- odmawia jedzenia wspólnych posiłków i twierdzi, że już zjadł lub będzie jadł,
- zaczął zażywać środki moczopędne i przeczyszczające,
- nagle rozpoczął regularne treningi o dużej intensywności,
- po obfitym posiłku wychodzi do toalety i spędza tam dużo czasu,
- maskuje swoją sylwetkę luźnymi ubraniami,
- drażnią go pytania o zmianę zachowania i restrykcje żywieniowe.
Dodatkowo skóra osoby borykającej się z anoreksją jest sucha i szorstka, a na jej powierzchni pojawia się charakterystyczny meszek – lanugo. Chory często doświadcza również bólów brzucha, nudności, zaparć czy też wzdęć. Z czasem pojawia się także nietolerancja na zimno. Z kolei zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym mogą powodować obniżenie libido, spadek zainteresowań seksualnych, apatię i wycofanie społeczne.
Jak zachowuje się osoba chora na anoreksję? Jak wygląda leczenie anoreksji?
Osoby chorujące na anoreksję mają zaburzony obraz własnego ciała. Uważają, że ważą za dużo, nawet jeśli mają niedowagę. W celu zmniejszenia masy ciała i zachowania szczupłej sylwetki podejmują szereg działań, których konsekwencją jest wyniszczenie organizmu, w tym takich jak:
- ograniczenie ilości przyjmowanego jedzenia,
- prowokowanie wymiotów,
- angażowanie się w wyczerpujące ćwiczenia fizyczne,
- stosowanie leków tłumiących łaknienie i środków przeczyszczających.
Dodatkowo osoby chorujące na anoreksję często chcą – w sposób świadomy lub nieświadomy – ukryć problem. Na przykład, robią zakupy żywnościowe i gotują dla bliskich, same jednak odmawiają jedzenia pod różnymi pretekstami, takimi jak bóle brzucha, brak apetytu czy też złe samopoczucie.
Leczenie anoreksji najczęściej obejmuje zarówno psychoterapię, jak i farmakologię, a także terapię żywieniową. Ma to na celu nie tylko poprawę stanu odżywienia i przywrócenie prawidłowej masy ciała, ale również zatroszczenie się o zdrowie psychiczne, wyeliminowanie dysfunkcyjnego myślenia i poprawę relacji z samym sobą oraz otoczeniem.
Anoreksja wiąże się z licznymi zaburzeniami funkcjonowania organizmu. Z tego względu nie warto jej bagatelizować. Masz podejrzenie, że ktoś z Twoich bliskich cierpi na tę chorobę i chcesz mu pomóc? A może potrzebujesz wsparcia dla siebie? Umów się na wizytę w naszej poradni psychologicznej i zyskaj fachową pomoc.
