Przyjmowanie pokarmu to jedna z podstawowych czynności, która warunkuje przeżycie człowieka. Niestety, nie zawsze przebiega ono w sposób prawidłowy, za co winę mogą ponosić zaburzenia odżywiania. Jakie są ich najczęściej występujące rodzaje, przyczyny i objawy?
Zaburzenia odżywiania – co to? Kiedy mówimy o zaburzeniach odżywiania?
Zaburzenia odżywiania to jednostki chorobowe, które charakteryzują się brakiem równowagi w relacji z jedzeniem i często – choć nie zawsze – obsesyjną chęcią kontroli masy ciała. Osoby cierpiące na zaburzenia jedzenia wykazują nieprawidłowe zachowania żywieniowe, które mogą doprowadzić do skrajnego wyniszczenia organizmu, a nawet śmierci.
Jakie są zaburzenia odżywiania? Rodzaje zaburzeń odżywiania
Zaburzenia odżywiania tworzą niejednorodną grupę schorzeń, których wspólnym mianownikiem jest przejawianie wyniszczających organizm nawyków żywieniowych. Klasyfikacja DSM-V wyróżnia osiem grup zaburzeń odżywiania, z czego do najczęściej występujących zalicza się takie schorzenia jak:
- anoreksja,
- bulimia,
- kompulsywne objadanie się,
- zespół Pica.
Wśród zaburzeń odżywiania wyróżnić można także zespół przeżuwania. Objawia się on mimowolnym cofaniem się spożytego jedzenia z żołądka z powrotem do jamy ustnej i ponownym przeżuwaniu treści pokarmowej. Negatywne skutki dla zdrowia ma również zespół nocnego jedzenia, które objawia się zwiększeniem ilości przyjmowanego jedzenia wieczorem lub w nocy.
Przyczyny zaburzeń odżywiania – co powoduje nieprawidłowe zachowania żywieniowe?
Zaburzenia odżywiania mają różne przyczyny. Powodować je może m.in. uszkodzenie ośrodka sytości, ale również czynniki psychologiczne i osobowościowe, takie jak m.in.:
- niskie poczucie własnej wartości,
- niska samoocena,
- perfekcjonizm,
- potrzeba kontroli,
- nadmierna koncentracja na własnym wyglądzie,
- wysoka wrażliwość emocjonalna.
Rozwój zaburzeń odżywiania bywa również warunkowany niepełnosprawnością umysłową. Na ich występowanie wpływ mają także czynniki środowiskowe, takie jak stres, presja społeczna dotycząca wyglądu czy też doświadczenie emocjonalnego zaniedbania w okresie dzieciństwa.
Jak zachowują się osoby z zaburzeniami odżywiania?
Z uwagi na fakt, że zaburzenia odżywiania stanowią niejednorodną grupę schorzeń, każde z nich przejawia się w odmienny sposób. Jak zachowują się osoby cierpiące na anoreksję, bulimię, kompulsywne objadanie się i zespół Pica?
- Anoreksja (jadłowstręt psychiczny). W przypadku anoreksji osoba borykająca się z tym zaburzeniem chce uzyskać jak najniższą masę ciała. Skupia się więc na ograniczaniu przyjmowania pokarmów aż do momentu wyraźnego schudnięcia. Mimo osiągnięcia określonej masy ciała nadal ma wrażenie, że tyje i postrzega siebie jako osobę z nadwagą. Kontynuuje więc unikanie jedzenia.
- Bulimia (żarłoczność psychiczna). W przypadku bulimii napady objadania się przeplatają się z próbami rekompensowania przyjęcia zbyt dużej ilości jedzenia. Po ataku żarłoczności osoba cierpiąca na to zaburzenie odżywiania odczuwa wstyd i chce zrównoważyć nadmierne spożycie kalorii poprzez m.in. prowokowanie wymiotów, stosowanie środków przeczyszczających i drastyczne obniżenie liczby przyjmowanych kalorii (głodówka).
- Kompulsywne objadanie się. Charakteryzuje się napadami objadania się, najczęściej z powodu stresu lub poczucia winy. Osoba borykająca się z tym zaburzeniem odżywiania nie ma kontroli nad ilością spożywanych pokarmów. Nie przestaje przyjmować jedzenia nawet pomimo pojawienia się nieprzyjemnego uczucia nadmiernej pełności.
- Zespół Pica. Polega na psychicznym przymusie spożywania rzeczy, których nie powinno się jeść. Osoba cierpiąca na to zaburzenie odżywiania może przyjmować takie produkty jak kreda, papier, mydło, włosy, gips, a nawet gwoździe.
Borykasz się z zaburzeniami odżywiania? A może podejrzewasz, że osoba z Twojego otoczenia cierpi na napady objadania się, jadłowstręt psychiczny atypowy lub łaknienie spaczone? Regularne wizyty u psychoterapeuty mogą pomóc w rozwiązaniu problemów zdrowotnych związanych z zaburzeniami odżywiania. Skontaktuj się z nami i sprawdź, jak możemy Ci pomóc.
